Obwakabaka bwa Buganda busse omukago n’Omulangira wa Bungereza, Prince Edward okutumbula abavubuka n’okubakulaakulanya nga bavuganya mu ngule y’ensi yonna eya ‘International Awards’ eyateekebwawo omulangira ono okubasigamu obukugu n’obuyiiya obw’enjawulo.
Omukolo guno guyindidde mu Bulange e Mmengo ku Lwokusatu ng’era endagaano eno eteereddwako omukono, William Blick kulwa Prince Edward ate Omuk. Roland Ssebuufu era Ssenkulu wa BICUL nateekako kulwa Buganda, era bino byonna bikoleddwa mu maaso ga Kamalabyonna Charles Peter Mayiga n’ Omulangira Edward.
Kitegeerekese nti endagaano eno egenda kuvaamu enteekateeka ne Puloojekiti ez’enjawulo ezigenda okuwa abavubuka ba Buganda obukugu wamu n’okubakulaakulanya.
Bw’abadde ayogera ku mukago guno, Katikkiro Charles Peter Mayiga annyonnyodde nti endagaano nnyingi ezizze zikolebwa wakati wa Buganda ne Bungereza era nga mukisa gwa njawulo kuba Obwakabaka bwa Buganda ne Bungereza bulina bingi byebufaanaganya era bwagezaako okukolaganira awamu.
Katikkiro Mayiga agamba nti kino kyelaga mu bbaluwa Ssekabaka Muteesa I gyeyawandiikira Nnaabakyala wa Bungereza Victoria nga amusaba ajje ayigirize abantu be okusoma n’okuwandiika era wano wewasibuka Uganda eriwo kati.
Kamalabyonna Mayiga agasseeko nti Beene omulembe gwe yaguwa bavubuka okwongera okulaba obukulu bwabwe okusobola okutereeza ebiseera bya Buganda ne Uganda eby’omu maaso kuba bano kwebiyimiridde.
Owek. Mayiga agamba nti endagaano eno ejja kuyamba okuwa abavubuka okugatta abavubuka n’okubawa obukugu awamu n’obumalirivu basobole okulaakulana kuba ebitundu 70 ku buli 100 ku bukadde 14 obuli mu Buganda bali wansi w’emyaka 30 ekitegeeza nti balina okubateekako essira.
Ono annyonnyodde nti tekikola makulu okweyita Ekkula ly’Afirika nga Winston Churchill bweyayita Uganda nga tebasobola kutereeza biseera bya bavubuka ba Uganda ne Buganda eby’omu maaso.
Oluvannyuma lw’ endagaano eno, Katikkiro alambuza Omulangira Edward ebimu ku bifaananyi by’ ebyafaayo ebiri mu Bulange era namwanjulira abamu ku baminisita n’abakungu ab’enjawulo.
Ensisinkano eno yeetabiddwamu, Nnaalinnya Lubuga Agnes Nabaloga, Omulangira Crispin Jjunju, Omulangira David Wasajja ne baminisita ab’enjawulo.